การเคลื่อนที่ของสิ่งมีชีวิต
1. อะมีบา ใช้เท้าเทียม(pseudopodium)=> เกิดขึ้นเพราะการไหลของไซโตพลาสซึม
เรียกการการเคลื่อนที่แบบนี้ว่า amoeboid movement
2. การเคลื่อนไหวโดยใช้
*เฟลกเจลลัม-เป็นหนวดยาวๆ
*ซิเลีย-ขนเล็กๆ
มีโครงสร้างสำคัญ 2 ส่วน
-1. ไมโครทิวบูล ประกอบด้วยหลอดเล็กๆ เรียงแบบ 9+2 มีไดนีน อาร์ม เป็นแขน ทำให้เฟลกเจลลัมและซิเลียเคลื่อนที่ได้
-2.เบซอลบอดี เรียงแบบ 9+0
3.ไส้เดือนดิน มีกล้ามเนื้อ 2 ชุด ทำงานตรงข้ามกัน antagonism
- กล้ามเนื้อวง circular muscle
- กล้ามเนื้อตามยาว longitudinal muscle
4. หนอนตัวกลม มี กล้ามเนื้อตามยาว longitudinal muscle เท่านั้น เคลื่อนที่โดยการ "ส่ายตัวไปมา"
5 .หนอนตัวแบน มีกล้ามเนื้อ 3 ชนิด
- กล้ามเนื้อวง circular muscle
- กล้ามเนื้อตามยาว longitudinal muscle
-กล้ามเนื้อทะแยง obligue muscle
เคลื่อนที่โดยการลอยตามน้ำ มีซิเลีย Cilia อยู่ด้านล่างของลำตัว
6. แมงกะพรุน jelly fish แมงกะพรุนมีรูปร่างเหมือนร่ม เป็นสัตว์ที่มีลำตัวนิ่มมาก มีน้ำเป็นองค์ประกอบส่วนใหญ่ของลำตัวแมงกะพรุน จัดอยู่ในไฟลัม coelenterate เคลื่อนที่โดยการหดตัวของเนื้อเยื่อที่อยู่บริเวณขอบร่มและผนังลำตัวทำให้พ่นน้ำออกมาทางด้านล่างส่วนตัวจะพุ่งไปในทิศทางตรงข้ามกับน้ำที่พ่นออกมา การหดตัวนี้จะเป็นจังหวะทำให้ตัวแมงกะพรุนเคลื่อนไปเป็นจังหวะด้วย
7. หมึก squid หมึกเป็นสัตว์กลุ่มเดียวกับหอย จัดอยู่ในไฟลัม mollusca หมึกเคลื่อนที่โดยการหดตัวของกล้ามเนื้อลำตัว พ่นน้ำออกมาsiphon ซึ่งอยู่ทางส่วนล่างของส่วนหัวทำให้ตัวพุ่งไปข้างหน้าในทิศทางที่ตรงข้ามกับทิศทางของน้ำนอกจากนี้ส่วนของไซฟอน ยังสามารถ เคลื่อนไหวได้ทำให้เกิดการเปลี่ยนแปลงทิศทางของน้ำที่พ่นออกมาทำให้เกิดการเปลี่ยนแปลงทิศทางของการเคลื่อนที่ด้วยส่วนความเร็วนั้นขึ้นกับ ความแรงของการบีบตัวของกล้ามเนื้อ ลำตัว แล้วพ่นน้ำออกมา หมึกยังมีครีบอยู่ทางด้านข้างลำตัวช่วยในการทรงตัวให้หมึกเคลื่อนไปในทิศทางที่เหมาะสม
8. ดาวทะเล sea star เป็นสัตว์ไม่มีกระดูกสันหลัง จัดอยู่ในไฟลัม echinodermata มีโครงแข็งที่ผิวนอกไม่ได้ยึดเกาะกับกล้ามเนื้อ เคลื่อนที่ด้วยระบบท่อน้ำ (water-vascular system) พบได้ในสัตว์กลุ่มนี้เท่านั้น ประกอบด้วยตะแกรงน้ำเข้าคือ มาดรีโพไรต์ (madrepolite) ซึ่งอยู่ทางด้านหลังของดาวทะเล ต่อจากช่องตะแกรง เป็นท่อเล็กๆ เรียกว่า สโตนแคแนลเชื่อมต่อกับท่อวงแหวนที่อยู่รอบปาก เรียกว่า ริงแคแนล (ring canal) จากท่อวงแหวนนี้จะมีท่อน้ำแยกออกไปในแขนทั้ง 5 ของดาวทะเล เรียกท่อนี้ว่า เรเดียลแคแนล (radial canal) ทางด้านข้างของเรเดียลแคแนล มีท่อแยกไปยังทิวบ์ฟีต (tube feet) ทางด้านบนของทิวบ์ฟีต จะมีลักษณะพองเป็นกระเปาะเรียกว่า แอมพูลลา (ampulla) น้ำเข้าสู่ระบบท่อน้ำทางมาดรีโพไรต์ และไหลผ่านท่อวงแหวนรอบปากเข้าสู่ท่อเรเดียลแคแนลและทิวบ์ฟีต เมื่อกล้ามเนื้อที่แอมพูลลาหดตัวทำให้ดันน้ำในทิวบ์ฟีต ยืดยาวออกไปดันกับพื้นที่อยู่ด้านล่างทำให้เกิดการเคลื่อนที่ เมื่อเคลื่อนที่ไปแล้ว ทิวบ์ฟีตจะหดสั้นเข้า น้ำกลับเข้าไปอยู่ในแอมพูลลาใหม่ การยืดและหดของทิวบ์ฟีต ของดาวทะเล จะเกิดขึ้นหลายๆทิวบ์ฟีตและหลายๆครั้ง และมีความสัมพันธ์กันทำให้เคลื่อนที่ไปได้
9. แมลง insect เป็นสัตว์ไม่มีกระดูกสันหลัง แต่แมลงมีโครงร่างภายนอก exoskeleton ซึ่งเป็นสารพวกไคทินมีลักษณะเป็นโพรงเกาะกันด้วยข้อต่อ ซึ่งเป็นเยื่อที่งอได้ ข้อต่อข้อแรกของขากับลำตัวเป็นข้อต่อแบบ ball and socket ส่วนข้อต่อข้ออื่นๆเป็นแบบบานพับ การเคลื่อนไหวเกิดจากการทำงานสลับกันของกล้ามเนื้อเฟลกเซอร์ flexor และเอกเทนเซอร์ extensor ซึ่งเกาะอยู่ในโพรงไคทินนี้ โดยกล้ามเนื้อเฟลกเซอร์ทำหน้าที่ในการงอขา และกล้ามเนื้อเอกเทนเซอร์ทำหน้าที่ในการเหยียดขา ซึ่งเป็นการทำงาน แบบแอนทาโกนิซึม antagonism
แมลงมีระบบกล้ามเนื้อ 2 แบบ คือ
1. ระบบกล้ามเนื้อที่ยึดติดกับปีกโดยตรง เมื่อกล้ามเนื้อคู่นี้หดตัวจะทำให้ปีกยกข้น การทำงานของมัดกล้ามเนื้อนี้เป็นแบบแอนทาโกนิซึม ทำให้ปีกของแมลงยกขึ้น และกดลงจึงทำให้เกิดการบินขึ้น
2. ระบบกล้ามเนื้อที่ไม่ติดต่อกับปีกโดยตรง แต่ติดต่อกับผนังส่วนอก เมื่อกล้ามเนื้อคู่นี้หดตัวทำให้ช่องอกแคบเข้าและลดต่ำลง เกิดการยกปีกขึ้น การทำงานของกล้ามเนื้อทั้งสองคู่นี้จะทำงานประสานกันเป็นแบบแอนทาโกนิซึม จึงทำให้ขยับปีกขึ้นลงและบินไปได้
